Articles

Taflst n ufgan

Asuɣl n tallast :Taflst n ufgan -Yat tallast taburt n tmazirt n Lhnd tiwi aɣ d :mas d t inn ikka yan uzmz gan akk° gis iwdan (middn) Ikucn,macc ar tzgaln tayakuct nnsn ɣas Brahma ;amɣar n yakucn d uxatar nnsn ,imssqq ad asn kullu ikks anbḍ n tyakuct d ad t iḥḍu ɣ kra n udɣar lli-s ur yufa awd yan ad-t ilkm. Macc amukris mqqurn ad-t igan d yaf kra n tmḥḍḍut bahra idusn.lliɣ iɣra yakuc Brahma i yakucn imẓẓan ad fkin taguri nnsn f ufsay n tmukrist ad,nnan as imki-dɣ : "Ad nḥbu taflst n ufgan g wakal." Irar asn d Brahma :Uhu,ur igum mkann.Acku afgan ar iqqaz d rad s-tt yaf. " inin as d daɣ iyakucn imẓẓann :lliɣ iga wawal mkann , "ginn taflst g kra n ugaru¹ bahra idran. " Macc Brahma irur asn d daɣ tiklit tamaynut :Uhu,acku zund amnzu nɣ amaẓuẓ,afgan rad isnig ig°nsiwn dranin n igarwn ,flsɣ is rad s tt iṭṭf kra n wass iɣli d s uzaɣar. " akud ann sggrunt t wakucn imẓẓann s tguri ad : " Ur nssin mani aɣ rad s tt nḥḍu, acku ur nssi

Les jeux de mots Amazighs

Image
Azul imddukkal s g tizwiri, ar awn nttini tanmmirt nnun, rad γid nawi tugtt n tγawsiwin ttyagalnin γ wawal nnγ, ar bdda fllasnt nzray, ar kccmnt amzzuγ , ar t tffaγnt , macc ur jju nẓḍar ad tnt nsmun. rad nizwir s iwaliwn lli ttinin iqburn i tarwa nnsn ad asn ttalsn (urarn n wawal) nγ d (les jeux de mots ) s tfransist . (Un jeu de mots est en général n’importe quel jeu de langue qui manipule les mots ou des sonorités) urarn n wawal gisn awd nttni mnnaw wanawn .zun-d : I) -Le palindrome : mot ou phrase qui peut aussi se lire de droite à gauche. et le contraire amdya : (Takat), (Tagat) ,( Tujjut),(afa), (imi), (iwi), (isi)... II) - La paronymie : association de 2 expressions par ressemblance sonore ,donnant le même son avec un sens différent; exemple : (*Ḥ =ɣ chez les Achtoukens) , (Ḥ idukan = dans les babouches) , (Ḥid ukan = ?)/ (asi yat= prends une / asi at = prenez-vous) /( Ḍṣṣa ka ɣ tama nns = ris seulement devant elle /Ḍṣṣaka ɣ tama nns = et Le Kiosque devant elle) / ( ara ma(d)

---- Agdud zund tinwit-----

Image
- --- Agdud zund tinwit----- Ar ttinin mas d tt inn tkka yat twayya ar bdda ttini : '' agdud iga zund tinwit '' issfld as yan umassan i wawal ann nns, yini as: - ini iyi a tawayya , mad nn tut t s wawal ad nnm.? tnna as : - rad ak t iniγ , macc s yat tawtlt : ad dari tcct imkli g wass ad . iddu γurs , lliγ tlkm tizi n tirmt, tsrs as d kra n tmkilin , yat gis tisnt, tayyaḍ gis ififl, tiss kraḍt gis islman izgzawn , d kra n tghawsiwin yaḍnin , lliγ as tnna ad ictta , iggammi ad nn ig afus g awd yat tmkilt ka gisnt . akud ann ad tdda tawi as d yat uruku gis yat tslmt inwan tsswa stt s ku anawn lli illan γ tmkilin ., icc gis umusni aylliγ ijjawn. yini as : - s tura urata jjun ukzγ amya g wawal lli ttinit ? tnna as : -kiyyin ur nn tgit afus g awd yat tmkilt ka ,tin ififl, nγ tin tisnt waḥdut awd taslmt ur inwin ur as tggrt. macc aḥ

Taflst n ufgan

Asuɣl n tallast :Taflst n ufgan -Yat tallast tqaburt n tmazirt n Lhnd tiwi aɣ d :mas d t inn ikka yan uzmz gan akk° gis iwdan (middn) Ikucn,macc ar tzgaln tayakuct nnsn ɣas Brahma ;amɣar n yakucn d uxatar nnsn ,imssqq ad asn kullu ikks anbḍ n tyakuct d ad t iḥḍu ɣ kra n udɣar lli-s ur yufa awd yan ad-t ilkm. Macc amukris mqqurn ad-t igan d yaf kra n tmḥḍḍut bahra idusn.lliɣ iɣra yakuc Brahma i yakucn imẓẓan ad fkin taguri nnsn f ufsay n tmukrist ad,nnan as imki-dɣ : "Ad nḥbu taflst n ufgan g wakal." Irar asn d Brahma :Uhu,ur igum mkann.Acku afgan ar iqqaz d rad s-tt yaf. " inin as d daɣ iyakucn imẓẓann :lliɣ iga wawal mkann , "ginn taflst g kra n ugaru¹ bahra idran. " Macc Brahma irur asn d daɣ tiklit tamaynut :Uhu,acku zund amnzu nɣ amaẓuẓ,afgan rad isnig ig°nsiwn dranin n igarwn ,flsɣ is rad s tt iṭṭf kra n wass iɣli d s uzaɣar. " akud ann sggrunt t wakucn imẓẓann s tguri ad : " Ur nssin mani aɣ rad s tt nḥḍu, acku ur nssin i silla g kra n unsa

Tawala g Tudrt

Asuɣl n yat tullist tag°zzalt: Tkka tt nn yat trbat iẓiln, macc tga tadrɣalt, ur tri ixf nns d ur as tnni ayamar.s gar tiwwerḍa gis illan. ur tḥml awd yan ɣ iggi n wakal ɣas yan urba lli igan ameddakkl nns.tmyar ar t ttafa dg tama nns akud nna sis tsɣawsa.yan wass,tini as : «Mladd is ka ufiɣ ad ẓṛɣ tudrt yat tikklit,rad d dik mmtɣ.» izri yan uzmz, yan wass kra n yan ifka as yat tikki n tiṭṭawin nns,yan umfkay war assaɣ Lliɣ as kkisn imsjjiyn tidɣarin xf walln nns,taf akud ann ad ttmnid mad akk°illan g mind nns,awd amddakkl nns.Yini as:« ɣil ad tufit ad ttmnidt tudrt,is rad iyyi tiwlt,geɣ argaz nnm? » tall gis alln tafit inn iga adrɣal.ur as sul ikkat s wargiln tiṭṭawin nns ur gisnt mumma. Ur nn ttam is rad igguri ɣik-ann,tswingm iɣ rad t bdda ttannay s ɣmk-ann g tudrt nns ur as iffuɣ umda ann,tini as ur-k riɣ. Ifl tt umddakkl nns ar yalla ngin d ifran n wallan nns s umṭṭa,lliɣ zrin yan mennaw ussan,ifl as d yat tguri inna as gis ɣmk-ad: « G atig kigan ɣ walln nnm,acku lliɣ tau r gant t

tallast ig°zzaln "tiwargiwin n umZluD"

Tiwwargiwin n umzlud Ikcem-nn Umalu s taddart nes, iga mad nn-izrin s rrmuyt zund ku-ass. Ikkes irckiken[i] nes zzummanin, nettni, d kra n targhiwin[ii] qqurnin sw arras d ugdrur. Yagwl ahddun nes irkan gh tegust, ighjdem sigh derent tillas. Ar dagh itteqqel s temghart nes ad as d-ttessnu kra ur issen mad sul iga izd imensi nghedd imekli. Netta ur issen ghar ad nn sis yadd iw urumi lli ibbin ilawan gh udis nes. Lligh icca, izzel ifnza bbaqqinin s tekrrayt d temmara n tewwuri nes. Acku ar ittall, ar isrus amadir ass ar-d nn-taggw tafukt. Yan imikk inzel-nn iw unzway[iii] aqqbur lli d-yufa dar baba-s ad issfled i inghmisen n umadal, ad sisen isstu winnes d mad issallan d mad dagh isbbaqqin ixf nes f medden… Zund akkw tawjiwin, tamghart nes tegiwer gh tama nes, teqqnàa s urgaz nes waxxa as iga amzlud. Ismun ten uzmez d ubbic n ughrum. Imikk ukan, tekwti-d izd tizi-ad ghw ass agh d-zzerayen tanttuft[iv] n ttirsi gh unzway. Tessen izd maya-nn ad akkw yiwin tigh

tallast ig°zzaln ''tikSSaD"

Tikṣṣaḍ Issyafa masdd is tusin w aman. Is rad gis ikk afuss, nettan, d ayt taddart nes d mad akkw ittaf. Ulli d izgaren nes, ar fttun. Tagrurt nes, ar tteyakar. Turtit nes, kkanen-nn dar-s id wacc. Ura ighwrban n tegemmi nes, ar ttummalen ad gisen ghwlin, zerin ten-inn akkw. Gh tillas bbwknin ar akal, illa kra ur ifaw i titt mad iga. Itteres gh iggi n uzur n uxdayc nes.Ur sul yufa ad izzider i tekni d ufessas. Ur ad sul ikwmmec d ixf nes zund ifker. Igh iggawr mek-ann rad-d ilqqem uggar i temmukrist nes. « Yuda, hiyya yuda ! », as inna d ixf nes. Ad ka awin imzgan nes tiskkal n idarren d ifnza tekkanin tigemmi gh taqqaqt n tillas, ar d gis tenkker teghufi, ad nn-irar gar fw ayda nes. Yamez yat tazert, tasi tuwtemt nes agelzzim, ar fttun f tefdenin nesen. Ffeghen ur ar ttemniden awd hah, igh ur iga tifssas ghzzifnin lli itterezza uzwu d usmmass n taddagin lli asen issutelen d ibbandriwen n id lli-d ittawin uggar n tekssad lligh yad llan. -Mani s a wa